Klasik
test modeli
Özetleyecek olursak,
her ölçüm (bir maddeye yönelik tepki) belli ölçüde istenen kavrama yönelik doğru
puanı (yabancı arabalara karşı önyargı) ve belli ölçüde ezoterik(gizli) ve
rasgele hatayı yansıtır. Bunu şu denklem ile ifade edebiliriz:
X
= tau + hata
Bu
denklemde, X ilgili asıl ölçümü yani kişinin belli bir maddeye karşı tepkisini
ifade eder; tausis ise genel olarak doğru puanı ifade eder ve hata da ölçümdeki
rasgele hata bileşeni ifade eder.
Güvenilirlik
Bu
bağlamda, güvenilirliğin tanımı açıktır: bir ölçüm çoğu durumda hatayla
ilişkili olarak doğru puanı yansıtırsa güvenilirdir. Örneğin, “Yabancı kırmızı
arabalar özellikle biçimsizdir” gibi bir madde muhtemelen yabancıların yaptığı
arabalara karşı önyargılara yönelik güvenilir olmayan ölçümü sağlayacaktır. Bu
durum, muhtemelen renklerin sevilmesi ve sevilmemesi ile ilgili olan büyük
bireysel farklılıklar olmasından kaynaklanmaktadır. Böylelikle, bu madde sadece
bir kişinin önyargısını yakalamakla kalmayacak ayrıca bu kişinin renk tercihini
de yakalayacaktır. Bu nedenle, bu maddeye yönelik kişinin tepkisindeki doğru
puanın(önyargı için) oranı oldukça küçük olacaktır.
Güvenirlik ölçümleri. Yukarıdaki açıklamadan, bir maddenin veya
ölçeğin güvenirliğini açıklamak için kolaylıkla bir ölçüm veya istatistik çıkarılabilir.
Özellikle de, gözlenen toplam değişkenlikle ilgili olarak kişilere veya tepki
verenlere yönelik elde edilen doğru puan değişkenliği oranı bakımından bir
güvenirlik indeksi belirlenebilir. Denklem yapısı ile ilişkili olarak şunları
söyleyebiliriz:
Özet ölçekleri
Yabancıların yaptığı
arabalara karşı ölçüm önyargısı için tasarlanan çok daha güvenli veya çok daha
az güvenli maddeleri özetlediğimizde ne olacak? Farzedin ki bu maddeler yabancı
yapımı arabalara karşı çok çeşitli olası önyargıları kapsaması için yazıldı.
Eğer kişilerin her bir soruya olan tepkilerindeki hata bileşeni gerçekten
rasgele ise, bu durumda farklı bileşenlerin maddelere karşı birbirlerini iptal
edeceklerini bekleyebiliriz. Biraz daha teknik bağlamda bakacak olursak,
maddelere yönelik hata bileşenin beklenen değeri veya ortalaması sıfır
olacaktır. bu nedenle, ne kadar çok madde eklenirse, özet ölçeğinde o kadar çok
doğru puan (hata puanı ile ilişkili olan) yansıtılacaktır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder